HLN.be Ongeval De Mosten
Ongeval De Mosten 27/06/2024
Zijn leerkrachten of redders in fout als kind verdrinkt tijdens schooluitstap? “Alles hangt af van hoe ze toezicht hielden”
Er waren verschillende leerkrachten en enkele redders aanwezig. En toch verdronk een jongen van 7 jaar tijdens een klasuitstap in de zwemvijver van een recreatiedomein. Het onderzoek naar de precieze omstandigheden loopt. Maar riskeren de leerkrachten of de redders vervolging? Een professor strafrecht legt uit wat de mogelijkheden nu zijn.
Het parket van Antwerpen heeft donderdagavond – meteen na het drama in recreatiedomein De Mosten in Hoogstraten – een onderzoeksrechter gevorderd. Dat betekent dat er nu ook een gerechtelijk onderzoek loopt naar de verdrinking van het jongetje van zeven. Vrijdag volgde een autopsie op het lichaam. “Het lijkt behoorlijk duidelijk. Maar we moeten wel absolute zekerheid over de doodsoorzaak hebben”, zegt parketwoordvoerder Kristof Aerts.
Het gerechtelijk onderzoek zal zich ook verder toespitsen op wat er precies gebeurd is. Verschillende aanwezigen zijn al verhoord, anderen zullen nog door de politie uitgenodigd worden. Het doel: exact achterhalen hoe het die middag zo gruwelijk verkeerd kon lopen. En vooral of iemand daar eventueel wat aan kon doen.
Om te spreken over schuldig verzuim moet je wel wéten dat iemand in gevaar verkeert.
De reacties op het drama in recreatiedomein De Mosten in Hoogstraten zijn dan ook niet mals. Op sociale media krijgen zowel de leerkrachten als de redders het hard te verduren. De teneur: zij hadden het jongetje van zeven nooit uit het oog mogen verliezen. Maar is dat wel zo? En moet zo’n drama ook altijd een verantwoordelijke hebben?
“Niet per definitie een fout”
Joachim Meese is advocaat en professor strafrecht aan de universiteit van Antwerpen. Hij kent de precieze omstandigheden van dit ongeval ook niet, maar kan wel algemene duiding geven. Volgens hem hangt alles af van de manier waarop de redders en leerkrachten toezicht hebben gehouden.
“Het hangt er eigenlijk van af of zij op een zorgvuldige manier gehandeld hebben en toezicht hebben gehouden”, aldus professor Meese. “Waren zij bijvoorbeeld aan het kaarten? Dat zou een heel andere zaak zijn dan wanneer ze doen wat ze moeten doen en er toch nog iets tragisch gebeurt. Want dat kan natuurlijk ook altijd. Het is niet omdat er iets verschrikkelijks gebeurt dat er per definitie iemand een fout heeft gemaakt.”
Onopzettelijke doding of schuldig verzuim?
In oktober 2022 verdronk een jongetje van 4 tijdens een schooluitstap naar recreatiedomein De Nekker in Mechelen. De feiten van donderdag zijn gruwelijk gelijkaardig. Volgens de ouders van het jongetje zat er toen teveel tijd tussen zijn verdwijning en de zoekactie. Het Antwerpse parket volgde die redenering en wou de schooldirectie, twee leerkrachten en een medewerker voor de rechtbank brengen. Maar de raadkamer ging niet op die vraag in.
Een ongeval is ook niet opzettelijk, maar toch kan je strafbaar zijn wegens onopzettelijke slagen en verwondingen of zelfs doding als je onvoldoende voorzichtig was
Maar waarvoor zouden leerkrachten of redders in zo’n geval kunnen vervolgd worden? Aan de ene kant is er mogelijk sprake van schuldig verzuim. Al lijkt die kans klein, omdat dan sprake moet zijn van besef. “Bijvoorbeeld als je ziet dat iemand in gevaar is, bijvoorbeeld aan het verdrinken is. En je beslist om niet tussen te komen terwijl je dat wel zou kunnen doen zonder jezelf in gevaar te brengen”, zegt professor Meese. “Maar dan moet je natuurlijk wel wéten dat iemand in nood verkeert. En ik ga ervan uit dat dat in dit geval niet zo was.”
Zorgvuldigheidsplicht
Daarnaast kan er wel nog sprake zijn van onopzettelijke doding. Dat zou betekenen dat het jongetje overleden is, omdat de leerkrachten of de redders niet zorgvuldig genoeg geweest zijn. “Dan schiet je tekort in je zorgvuldigheidsplicht”, aldus professor Meese. “Niet met opzet. Maar door het gebrek aan voorzichtigheid of voorzorg. Dat kan ook in het verkeer bijvoorbeeld. Een ongeval is ook niet opzettelijk, maar toch kan je strafbaar zijn wegens onopzettelijke slagen en verwondingen of zelfs doding als je onvoldoende voorzichtig was. Hier zou het dan moeten gaan om gebrekkig toezicht op kinderen. Waarbij het dan ook nog moet bewezen zijn dat het drama zich bij zorgvuldig toezicht niet zou hebben voorgedaan.”
Voor alle duidelijkheid: geen enkele van de aanwezigen heeft gewild wat er donderdagmiddag gebeurd is. Ook alle leerkrachten waren zeer aangeslagen na het overlijden van het jongetje. Maar of daar nog een juridisch staartje aan zal komen hangt nu van het gerecht af.